Makayabu is gezouten en gedroogde vis, meestal kabeljauw of een vergelijkbare witvissoort, die door langdurig zouten en drogen zijn karakteristieke stevige structuur en uitgesproken smaak krijgt. In veel Afrikaanse gemeenschappen is makayabu een hoofdproduct dat zowel als smaakmaker als eiwitbron dient in dagelijkse maaltijden. Door het droogproces is de vis lang houdbaar en optimaal geschikt voor warme bereidingen.
In de Afrikaanse keuken wordt makayabu gebruikt in stoofschotels, sauzen, groentegerechten, bonengerechten, rijstgerechten en frituurschotels. De vis wordt vaak eerst ontzout en geweekt, waarna het kan worden gekookt, gestoofd, gebakken of verwerkt in combinatie met tomaat, ui, peper, palmolie of bladgroenten zoals pondu en matembele.
Makayabu kent talrijke lokale namen die verwijzen naar varianten van gedroogde of gezouten vis. Deze namen benadrukken de brede culturele verankering van dit product en zijn rol in zowel traditionele als moderne Afrikaanse keukenstijlen. Dankzij de geconcentreerde smaak geeft makayabu diepgang aan gerechten en wordt het beschouwd als een onmisbaar ingrediënt binnen vele Afrikaanse huishoudens.